Image
Last van rijangst
Vanwaar onze rijangst? Wat zijn de mogelijke oplossingen? Van rijbewijs tot bijscholingsstages: volg de gids!

Weet jij wat amaxofobie is? Deze term is afkomstig van het Griekse ‘amaxa’, dat ‘wagen’ betekent, en ‘fobie’ (angst). Rijangst bestaat dus wel degelijk, net als vliegangst, pleinvrees of claustrofobie (angst om vast te raken in een grot of lift). Met dat verschil dat autorijden vaak synoniem is van vrijheid, zeker buiten de grote stadscentra.

Waaraan is rijangst te wijten?

Aan tal van uiteenlopende factoren. Hier volgen de belangrijkste:

  • Gebrek aan zelfvertrouwen
  • Weerslag na een verkeersongeval
  • Gebrek aan oefening: kan voorkomen bij beginners of na lange tijd niet meer te hebben gereden.

Gebrek aan zelfvertrouwen

Autorijden blijft een complexe handeling, al is ze voor de meesten onder ons vrijwel machinaal. Bevangen worden door stress of paniek alleen al bij het idee om achter het stuur van een wagen te moeten plaatsnemen, komt vooral door gebrek aan zelfvertrouwen. Het chaotische verkeer, de toenemende ‘techniciteit’ van het rijden: het zijn stuk voor stuk factoren die je kunnen doen blokkeren. Uiteraard zijn er gradaties en bestaan er enorm veel soorten rijangst.

In de eenvoudigste gevallen kunnen enkele tips en trucs (zie onder ‘gebrek aan praktijk’) volstaan. Maar aarzel in meer problematische gevallen niet om professionele hulp te zoeken. Zo kan je absoluut je voordeel doen met de hulp van een gespecialiseerde psycholoog of psychiater.

Na een verkeersongeval

Uit een studie van Vias (het vroegere BIVV) is gebleken dat meer dan 60 % van alle verkeersslachtoffers nadien kreeg af te rekenen met posttraumatische stress. Voor alle duidelijkheid: het gaat hier om personen die minder dan 7 dagen in het ziekenhuis hoefden te blijven. Van degenen die langer dan 7 dagen opgenomen moesten worden, kampte meer dan 70 % achteraf met een zware depressie.

Een verkeersongeval heeft dus een aanzienlijke psychische impact en mag zeker niet onderschat worden. Afhankelijk van de ernst van je trauma zal je enkele sessies moeten volgen bij een psycholoog of psychiater, kwestie van de nodige ‘sleutels’ aangereikt te krijgen om weer te plaats te durven nemen achter het stuur.

Gebrek aan praktijk

Dit is wellicht de makkelijkst aan te pakken factor. In principe volstaat het om zo vaak mogelijk de weg op te gaan. Begin met een traject dat je goed kent, en maak vervolgens het parcours geleidelijk complexer. Je zou het bijvoorbeeld als volgt kunnen aanpakken:

  • Rijd eerst rond in je vertrouwde omgeving tijdens de daluren, in het weekend en op feestdagen.
  • Voer dan het aantal kilometers op en wissel je trajecten af. Mik op een ‘leuke’ bestemming: een restaurant, een museum of een bezoek aan vrienden of familie. Plaatsen die zich net buiten jouw comfortzone bevinden.
  • Rijd vervolgens binnen jouw ‘comfortzone’, maar bij drukker verkeer. Eerst tijdens de week in de daluren, dan tijdens de spitsuren.
  • Waag je nadien aan lange afstanden, buiten je comfortzone en bij druk verkeer.
  • Afhankelijk van je stressgraad kan de ‘opbouwfase’ heel wat tijd in beslag nemen. Ga niet overhaast te werk en sla geen etappes over.

Angst om je rijbewijs niet te behalen

Naast deze twee gevallen komt rijangst vooral voor bij wie nog niet eerder gereden heeft of zijn rijbewijs nog niet behaald heeft. Dat is in elk geval wat Vias vaststelde in het kader van een enquête bij 400 jongeren over hun ervaringen en hun angst om te (leren) rijden. Wat waren nu de belangrijkste ‘angstbronnen’?

  • 62 % vindt slagen voor het praktisch examen de zwaarste opgave.
  • Het feit dat een examinator al hun reacties observeert, vinden ze bijzonder stresserend.
  • Voor 43 % van de bevraagde jongeren blijft parkeren het moeilijkste manoeuvre.
  • 21 % ervaart het volgen van het juiste traject als belangrijkste hinderpaal.
  • 20 % vindt achteruitrijden dan weer het grootste struikelblok.
  • 58 % vindt op alle verkeersborden en -signalen moeten letten, het lastigst.
  • 21 % ten slotte heeft er moeite mee dat ze hun gsm niet mogen gebruiken achter het stuur.

Een app om de ongevallenstatistieken te doen dalen

Het aantal ongevallen met jonge bestuurders van 18 tot 24 jaar is de voorbije tien jaar met 34 % gedaald. De verkeersveiligheid bij jongeren is dus sterker verbeterd dan bij de andere leeftijdsgroepen, ook al blijven ze oververtegenwoordigd in de ongevallenstatistieken. Zo was 21 % van deze leeftijdscategorie betrokken bij de in 2016 geregistreerde ongevallen, terwijl ze slechts 9 % van de bevolking uitmaken.

Vandaar dat Vias een applicatie "Smart Drivers" - Android en IOS – lanceerde om hen te helpen bij zowel hun theoretische als hun praktische proef. Bovendien kan die app jongeren helpen tijdens het rijden en hen waarschuwen voor eventuele rijfouten.