Image
embouteillages / files

September, de lessen gaan opnieuw van start … en daar zijn ook de files weer! Maar hoe ontstaan die files en wat kunnen we eraan doen? Tips en oplossingen, deze kant op!

De schoolstart betekent in België helaas ook de terugkeer van ellenlange files, met Brussel en zijn regelmatig dichtgeslibde ring op kop. Volgens een rapport van ING Bank (2016) staat een Belgische automobilist gemiddeld een week per jaar in de file.

De vele files op onze wegen hebben duidelijk ook economische gevolgen. De bank schat dat de files ons land jaarlijks meer dan 8 miljard euro kosten! Files zijn dus niet alleen een bron van stress voor de weggebruiker, maar ook een zware last voor de hele maatschappij.
Maar hoe ontstaan files, en welke oplossingen zijn er om het fileleed te verzachten? Laat ons daar even bij stilstaan …

We hebben het hier in het bijzonder over de files op autosnelwegen. Ook steden ontsnappen niet aan files, maar de infrastructuur – kruispunten, verkeerslichten enzovoort – hebben daar een grote impact op, en dat bemoeilijkt een goed inzicht in hoe ze ontstaan.
Een model vormen voor de autosnelweg is makkelijker – alhoewel! – en tal van wetenschappers hebben zich al over de kwestie gebogen.

Capaciteit van de weg

Een beeld zegt meer dan duizend woorden: om de verzadiging van een autosnelweg te begrijpen, stellen we ons een kraantje voor waaruit water in een spoelbak loopt …
Als het water sneller kan wegspoelen dan het debiet van de kraan, zal de spoelbak niet overlopen. Op de weg is het net zo!

Als een autosnelweg – in theorie – 2.000 voertuigen per uur aankan, zal elke toename van dat aantal voor vertraging zorgen. Maar hiermee is de kous niet af. De zwakke schakel is namelijk de automobilist. Hij speelt hier een hoofdrol: remmen, verschillende snelheden, willekeurige afstanden tussen de diverse voertuigen zijn stuk voor stuk elementen die sneller voor vertraging zorgen.
En dan hebben we het nog niet over obstakels gehad: wegwerkzaamheden of voorwerpen op de weg die de automobilist het leven zuur maken.

Creëer je eigen file!

Er werd al heel wat onderzoek uitgevoerd naar het ontstaan van files, want als we dat begrijpen, kunnen we ze misschien beperken. Dat is althans het idee.
Een van de wetenschappers die de problematiek onderzocht, is de Duitser Martin Treiber van de universiteit van Dresden. Hij ontwikkelde een zogeheten ‘filesimulator’. Leuk detail: het programma staat online en iedereen kan de factoren die bijdragen aan het ontstaan van files wijzigen en kijken wat er gebeurt.

Op- en afritten van autosnelwegen, werken, diverse incidenten, je hoeft alleen maar kleine logootjes te plaatsen op de wegen. Origineel heeft de weg de vorm van een halve cirkel, maar je kunt extra bochten toevoegen, een S in de weg steken enzovoort. Dankzij deze software zie je in luttele seconden hoe snel een file op de autosnelweg ontstaat!

Oplossingen om files te beperken: op de autosnelweg

Als er meer voertuigen op de snelweg rijden dan zijn maximale capaciteit, ontstaan er onvermijdelijk files. Maar naast overbezetting, werken en ongevallen zijn het vooral automobilisten die files veroorzaken.
Hoe kun je dit vermijden?

  • Vermijd bruusk remmen, want dat zorgt voor een golfeffect achter je.
  • Omgekeerd, versnel ook niet te plots en probeer de gemiddelde snelheid aan te houden van het vak waarin je rijdt.
  • Houd voldoende afstand. Ooit zal een zelfrijdende auto die afstand tot op de centimeter juist kunnen aanhouden, ook aan een snelheid van 120 km per uur. Maar in afwachting handhaaf je best dezelfde snelheid als het andere wegverkeer. Niet sneller, maar ook niet trager.
  • Verander niet constant van rijstrook! Onderzoek heeft aangetoond dat dit niet helpt: je wint er geen tijd mee en het risico op een lichte aanrijding vergroot, wat uiteraard de goede doorstroming van voertuigen niet bevordert.
  • Respecteer de nieuwe verkeersregel rond ‘ritsen’, waarmee je op plaatsen met wegwerkzaamheden en/of wegversmallingen kostbare seconden wint.

Oplossingen om files te beperken: in de stad

Ook al hadden we het hier vooral over files op autosnelwegen, het kan nooit kwaad om enkele tips te herhalen die fileleed in de stad vermijden. In een film over verkeer in de stad die werd opgenomen in de Verenigde Staten is te zien hoe tal van situaties files doen ontstaan - of net niet. Enkele van die tips:

  • Let goed op wanneer een verkeerslicht op groen springt. Volg de rij voor je, zodat je het verkeer achter je niet blokkeert.
  • Net als op de autosnelweg vermijd je best plots remmen of versnellen. Een ‘vlotte doorstroming’ is hier het codewoord.
  • Rijd geen kruispunt op dat vol auto’s staat, ook al heb je groen licht.
  • Parkeer niet dubbel, want dat is een van de grootste oorzaken van files!

En volg tot slot de informatie van Touring Mobilis om op de hoogte te blijven van alle verkeersproblemen.