Image
veiligheidsgordel

Dit jaar viert de veiligheidsgordel, die wereldwijd talloze levens heeft gered, zijn 60ste verjaardag. De Belgen gespen zich steeds vaker vast, maar we doen dat wel minder consequent op de achterbank en in bedrijfsvoertuigen.

Donderdag 13 augustus 1959. De Volvo-concessiehouder in het Zweedse Kristianstad levert de eerste wagen ter wereld die standaard uitgerust is met een driepuntsveiligheidsgordel. Het betreft een Volvo PV544. De door Volvo bedachte driepuntsgordel wordt uiteraard gepatenteerd, maar onder een ‘open’ juridische vorm die iedereen het vrije gebruik van dit essentiële veiligheidsonderdeel toestaat.

Waarom een gordel?

Volvo-ingenieur Nils Bohlin stond aan de wieg van de veiligheidsgordel met drie aanhechtingspunten. En Bohlin wist waarover hij sprak, hij kwam immers uit de vliegenierswereld en ontwikkelde zelfs schietstoelen!

Even opfrissen: het eerste patent op een heupgordel dateert van meer dan honderd jaar geleden. Pas in juni 1975 werd het dragen van de gordel vooraan in de wagen verplicht. Sinds 1991 is dat ook verplicht voor de passagiers achteraan. Laten we daarnaast evenmin voorbijgaan aan de ongelofelijke evolutie van de kindezitjes, die nauw verbonden is met deze problematiek.

Grootste troeven van de gordel:

  • Vermindert tot 40 à 50% het risico dat je dodelijk of ernstig gewond raakt bij een ongeval.
  • Vermijdt het risico dat je uit de autostoel wordt gekatapulteerd. Iemand die geen veiligheidsgordel draagt, loopt vijf keer meer risico om bij een ongeval te sterven dan iemand die vastgegespt is.
  • De impact van een ongeval bij een snelheid van 50 km/uur vermenigvuldigt het gewicht van iemand met 35. Een volwassene van 75 kg wordt zo een massa van ruim 2,5 ton ...
  • Vergeet tot slot de dieren in je wagen niet – zeker je hond moet je veilig kunnen vervoeren.

De veiligheidsgordel, 60 jaar evolutie

De gordel heeft in de loop van de geschiedenis talloze evoluties meegemaakt. Wij hebben de belangrijkste vernieuwingen opgelijst:

  • Een omhulsel met een retourveer die blokkeert bij een bruuske vertraging en die de gordel onder constante spanning houdt. Dit dateert van 1977.
  • Een krachtbegrenzer die de druk wat aflaat na de spanning ten gevolge van een ongeval, en dit om te grote spanning te vermijden ter hoogte van het sleutelbeen en de borstkas.
  • Een gordelspanner, een pyrotechnisch systeem dat de gordel opspant bij een ongeval (sneller dan 15 km/u).
  • De recentste ‘pre-safe’-systemen die de gordel opspannen vóór een botsing. Werken dankzij radarsensoren en camera’s die anticiperen op een hevige klap.
  • En laten we de twee onmisbare aanvullingen op de gordel niet vergeten: de airbag en de hoofdsteun.

De veiligheidsgordel: vooraan bijna altijd gedragen

Wat nochtans een evidentie lijkt – je gordel vastmaken – vergde tijd om in te burgeren. We hoeven ook niet terug te gaan tot de prehistorie om dat te bewijzen. In 2003 signaleerde Vias dat 56,6 % van de inzittenden zijn gordel droeg. Vijftien jaar later is dat opgelopen tot 95,2% vooraan! Daarbij is er haast geen verschil tussen de bestuurder en de passagier.

Image
veiligheidsgordel

Probleem op de achterbank en in bedrijfsvoertuigen!

Wat betreft de passagiers op de achterbank, zijn de cijfers iets minder rooskleurig. Het percentage mag dan vrij goed zijn (86,3%), maar de autoriteiten stellen vast dat de evolutie niet zo spectaculair is als bij de zetels vooraan. En dat is extra jammer, want de meerderheid van de passagiers op de achterbank zijn kinderen en (jonge) adolescenten.

Bestuurders en passagiers van bedrijfsvoertuigen scoren het slechtst. Zij gespen zich het minst vaak vast: maar liefst 10 punten verschil met privévoertuigen!

De volgende statistieken van Vias bieden enkele bijkomende, interessante elementen ter overweging:

  • Vrouwen dragen de gordel vaker dan mannen, zowel vooraan als achteraan.
  • Hoe hoger de toegelaten snelheid, hoe meer automobilisten zich vastgespen. Twee extremen: het minst in zone 30, het meest op autosnelwegen.
  • De gordel wordt (iets) vaker gedragen in Brussel dan in Vlaanderen en Wallonië.
  • Als de bestuurder de gordel niet draagt, hebben de passagiers de neiging dat evenmin te doen ... Imitatie-effect gegarandeerd!